Улуу Кыайыы 80 сылын көрсө Сахабыт сиригэр Кыайыы Знамята эстафетатын Ил Дархан Айсен Сергеевич Николаев 2024 сыл, ахсынньы ый 28 күнүгэр сахалартан бастакыннан “Сэбиэскэй союз дьоруойа” албан ааты сүкпүт Федор Кузмич Попов төрөөбүт дойдутун Мэҥэ- Хаҥалас улууһун дьонугар сэргэтигэр туттарыытыттан саҕаламмыта. Онтон ыла, Кыайыы Знамята 15 улууһу кэрийэн, бүгүн биһиги тапталлаах Үөһээ Бүлүүбүт улууһугар, Ороһу нэһилиэгэр кэлэн, үөрүүлээх түгэни тосхотто.
Кыайыы Знамятын Тамалакаан нэһилиэгин Муниципальнай тэрилии аҕа баһылыга – Петр Прокопьевич Иванов Ороһу нэһилиэгин аҕа баһылыгар Антонов Анатолий Васильевичка уонна Ороһу орто оскуолатын үөрэнээччилэригэр өрөгөйдөөхтүк туттарда.
Бары мустубут нэһилиэк олохтоохторун уонна орто оскуола үөрэнээччилэрин бу дириҥ историческай суолталаах быһыыга-майгыга, улуус баһылыгын социальнай боппуруостарга уонна дьиэ кэргэн политикатыгар солбуйааччыта Анна Михайловна Уларова төлөннөөх эҕэрдэтин тиэртэ.
Ороһу нэһилиэгиттэн Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 104 киһи ыҥырыллан барбыта, олортон 49 буойун кыргыһыы толоонугар кыайыы иһин олохторун толук уурбуттара. 57 киһи кыайыыны эттэринэн-хааннарынан уһансан, этэҥҥэ эргиллэн эйэлээх олоҕу туппуттара. Билиҥҥи кэмҥэ быстах байыаннай дьайыыга Ороһу хоһуун уолаттара дойдуларын көмүскэлигэр, кыайыыга эрэллээх сэрии хонуутугар сылдьаллар. Кинилэринэн киэн туттабыт уонна сүгүрүйэбит диэн Ороһу нэһилиэгин аҕа баһылыга Антонов Анатолий Васильевич бар дьонугар эттэ.
Салгыы “Гражданскай килбиэн” бэлиэ хаһаайына, СӨ үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ, РФ норуотун үөрэҕириитин туйгуна, “Учууталлар учууталлара” аат хаһаайына, Үөһээ Бүлүү улууһун бочуоттаах олохтооҕор Федора Алексеевна Васильева эйэлээх олоҕу сыаналыаҕыҥ, бука бары үлэни-үөрэҕи өрө тутуоҕуҥ диэн кэнэҕэски ыччакка алгыс тылын тиэртэ.
Сэрии оҕото, СӨ үөрэҕириитин бэтэрээнэ; СӨ үөрэҕириитин туйгуна; Ороһу нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Власьева Ксения Самсоновна сэрии ыар кэмнэрин оҕолорун туһунан ахтан ааста. Аныгы ыччакка туһаайан үөрэхтэригэр, үлэлэригэр ситиһиини баҕарда.
Тыа хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Россия журналистарын союһун чилиэнэ, Улуустааҕы бэтэрээннэр сэбиэттэрин бэрэсэдээтэлэ Иван Егорович Чычахов мустубут дьону үөрүүлээх түгэнинэн эҕэрдэлээтэ. Аҕа дойду сэриитигэр кыттыбыт чулуу дьоммут үтүө аатын үйэлэргэ өлбөөрдүбэккэ ыччат дьоҥҥо үтүө холобур быһыытынан хааларыаххайыҥ, хорсун быһыыларын үйэтитэргэ салгыы үлэлиэххэйиҥ диэн ыҥырда.
Сэрии амырыын күннэригэр бэйэлэрин тыыннарын толук уурбут, биһиги көҥүл, сырдык олохпут иһин уот-кутаа быыһыгар аһыыры-утуйары умнан туран сэриилэспит хорсун буойуттарбытыгар, кинилэр сырдык кэриэстэригэр – сүһүөхтээх бэйэбит саҥата суох сүгүрүйэн, ытыктаан биир мүнүүтэ иһийэн турдубут.
Бары мустубут дьоҥҥо Ороһу орто оскуолатын “Кустук” уус-уран ааҕыы түмсүүтэ (салайааччы Кондакова Л.П., Осипова С.А.) патриотическай хоһооннору доргуччу аахтылар.
СӨ быыһыыр сулууспатын Бүлүүтээҕи көрдүүр- быыһыыр этэрээтин начальнига, Саха сирин быыһыыр сулууспатын туйгуна, анал байыаннай дьайыы бэтэрээнэ, “Саллаат аҕата” мэтээл хаһаайына Михаил Васильевич Ан эҕэрдэлээтэ. Бу бэлиэ күн Ороһу нэһилиэгиттэн анал байыаннай дьайыыга кыттыбыт: «Хорсунун иһин» (“Хорсун быһыы”) мэтээл хаһаайына Иванов Александр Васильевич уонна анал байыаннай дьайыы бэтэрээнэ Семенов Александр Валентинович нэһилиэк олохтоохторун кэккэтигэр Кыайыы Знамятын айхаллаатылар.
Субу курдук Ороһу нэһилиэгэр биир дириҥ историческай суолталаах тэрээһин бэрт чаҕылхайдык, сүрүнэ ыччат өйүгэр-санаатыгар хатанан хаалардыы буолан ааста.
Кэм кэрдиис Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии сылларын төһөннөн ыраатыннарар да, ол харах уулаах, уйаны-хатаны тургутуһар кэмнэр өлбөөдүйүөхтээҕэр өйбүтүгэр, сүрэхпитигэр ордук дьэнкэрэн, суолталанан иһиэхтэрэ!
Жанна Иванова
