Олунньу ый 13 күнэ Ийэ тыл уонна сурук-бичик, Үөһээ Бүлүү улууһа тэриллибитэ 90 сылын уонна поэт, кыраайы үөрэтээччи, норуот эмчитэ Иванов И.Е. – Уйбаан Ороһуунускай төрөөбүтэ 80 сылын көрсө “Үөһээ Бүлүүм – үрдүк үөрүүм” тэрилтэлэр икки ардыларыгар уус-уран ааҕыы күрэҕэ уонна Т.О.К. булугас өйдөөхтөр күрэстэрэ бэрт көхтөөхтүк буолан ааста. Ону таһынан Саха НКИХ Т.О.К. ыытааччыта Олег Колесов – Талбан Ороһу нэһилиэгэр хайдах ыалдьыттаабытын сиһилии бу ыстатыйаҕа ааҕыҥ.
Гаврил Николаев аатынан култуура киинин коллектива (директор Докторова К.И.) уонна Уйбаан Ороһуунускай аатынан модельнай библиотека (сэбиэдиссэй Иванова Ж.С.) күүстэринэн Ийэ тыл дьоро киэһэтэ ыытылынна.
Поэт, суруналыыс, кыраайы үөрэтээччи, Россия географическай уопсастыбатын чилиэнэ, Айылҕа харыстабылын туйгуна, СР култууратын үтүөлээх үлэһитэ, 1999 с. СР Суруйааччыларын союһун чилиэнэ, “Гражданскай килбиэн” бэлиэ хаһаайына Иван Еремеевич Иванов – Уйбаан Ороһуунускай чахчы патриот поэт буолар. Кини үгүс хоһоонноругар Үөһээ Бүлүүбүт чулуу дьоно, сирэ-уота хомоҕойдук хоһуйуллар. Онтон кини хоһоонноругар суруллубут “Барахов туһунан ырыа”, “Үөһээ Бүлүүм – үрдүк үөрүүм” ырыалар улууспут гимна буола үүннүлэр диэтэхпитинэ саарбахтаабаппыт буолуо. Төрөөбүт Ороһутун, Кустугун, быйаҥ уулаах эбэтин хоһуйбута эдэр көлүөнэҕэ төрөөбүт дойдунан киэн туттууну саҕар.
Дьоро киэһэни оскуола коллектива “Айхаллан Кыайыы күнэ” хоһоон хомуурунньугар олоҕуран туруоруллубут теневой постановкалаах дириҥ ис-хоһоонноох уус-уран дьүһүйүүтүнэн арылынна.
Уһуйаан коллектива “Дойдубун ахтабын” хоһоону бүттүүн коллективынан ааҕан көрөөччүнү умсугуттулар.
Этнопедагогика түмэлэ уонна ФАП холбоһуктаах хамаандата “Төрөөбүт дойдубар иэстээхпин”, Күбэйэ эбээлэр түмсүүлэрэ “Ороһубар кэлиэҕим” хоһооноро көрөөччү биһирэбилин ылан ытыс тыаһын хабылыннардылар.
Ороһу орто оскуолатын кыргыттарын коллектива (салайааччы Кондакова Л.П., Осипова С.А.) Кустук алаас туһунан хоһоонноро дьоро киэһэни олуһун да киэргэттэ. Чороччу улаатан эрэр оҕолор төрөөбүт дойдуларын туһунан хоһоон ааҕан чоргуйаллара истэргэ олус кэрэхсэбиллээх.
Санатар эбит буоллахха, 2014 сыллаахха “Тулуйхан” оҕо лааҕырын уус-уран салайааччыта Егор Ильич Неустроев Уйбаан Ороһуунускай “Ороһу эбэбэр” хоһоонугар мелодия суруйбута. 2024 сыллаахха, сайын лааҕыр кэмигэр уһуллубут килиип ахсынньы ыйга өрө көтөҕүллүүлээхтик, бар дьон ортотугар сүрэхтэммитэ Ороһубут биир киэн туттуута буолар. Түгэнинэн туһанан, оскуола оҕону иитэр-үөрэтэр үлэтигэр дириэктэри солбуйааччы Кысылбаикова Татьяна Гаврильевнаҕа, Уйбаан Ороһуунускай суруйан хаалларбыт үтүөкээн айымньыта уостан түспэт ырыа буолан ыллана сылдьарыгар улахан махталбытын тиэрдэбит.
Т.О.К. булугас өйдөөхтөр күрэстэрин Д.Е. Иванов – Артыыс Миитэрэй аатынан норуот тыйаатырын режиссера Акимова Розалия Леонидовна иилээн-саҕалаан ыытта. Күрэххэ уопсайа биэс хамаанда кытынна: оскуолаттан икки, уһуйаан, ФАП уонна этнопедагогика түмэлэ холбоһуктаах уонна олохтоох баһаарынай чаас.
Хамаандалар өс хоһооннору, саха остуоруйаларын, таабырыннарын, олоҥхону төһө билэллэрин тургутан көрдүлэр.
Түмүгэр Үөһээ Бүлүү улууһун киин тэрилтэлэриттэн араас хабааннаах видео-ыйытыктар түһүмэхтэрэ бэрт күүрээннээхтик ааста.
НКИХ “Т.О.К.” оонньуутун ыытааччыта Олег Колесов – Талбан илэ бэйэтинэн түмүктүүр ыйытыгы биэрбитэ кыттааччыларга да, көрөөччүлэргэ да соһуччу үөрүүлээх түгэн буолла. Ол курдук, кини биир дойдулаахпыт Петр Тобуроков суруйан хааларбыт олус мындыр ребус ыйытыгын биэрдэ.
Күрэхтэһиилэри үс киһиттэн састааптаах дьүүллүүр сүбэ сыаналаата. Ол курдук, “Күбэйэ” эбээлэр түмсүүлэрин салайааччыта Котоконова Н.В., кыраайы үөрэтээччи, Ороһу орто оскуолатын нуучча тылын учуутала Васильева С.Н. уонна олохтоох Ф.А.П. фельдшера Руфова А.В. сөптөөх сыанабылы биэрдилэр.
Т.О.К. оонньууга I үрдэли К.С. Чиряев аатынан этнопедагогика түмэлин уонна ФАП коллективтарын холбоһуктаах хамаандата ылла. II үрдэл Ороһу оскуолатын иккис хамаандата буолла. III үрдэл детсад коллектива, ону тэҥэ олохтоох баһаарынай чаас уонна оскуола бастакы хамаандата көхтөөх кыттыыны ыллыллар. Уус-уран ааҕыы күрэҕэр I миэстэни оскуола, II миэстэни уһуйаан, III миэстэни музей коллективтара, IV миэстэ «Кубэйэ» эбээлэр түмсүүлэрэ ыллылар.
Субу курдук Ийэ тыл уонна сурук-бичик күнэ, Үөһээ Бүлүүбүт улууһа тэриллибитэ 90 сыллаах өрөгөйө уонна уонна поэт, кыраайы үөрэтээччи, норуот эмчитэ Иванов И.Е. – Уйбаан Ороһуунускай төрөөбүтэ 80 сылын көрсө ыытыллыбыт дьоро киэһэ олус диэн өрө көтөҕүллүүлээтик ааста. Күрэхтэргэ кыттыбыт дьон бары сэргэхсийэн, сэмэй да буоллар өттүк харалаах тарҕастылар. Туох баар бары көхтөөхтүк кыттыбыт нэһилиэкпит олохтоохторугар улахан махталбытын тиэрдэбит! Инниктин да өссө субу маннык үөрүүлээх тэрээһиннэргэ тоҕуоруһа мустар буолуоҕуҥ диэн ыҥырабыт!
Жанна Иванова
